امام صادق ع:
به مردم فشار نیاورید آیا نمی دانی که حکومت داری بنی امیه با شمشیر و زور و فشار و ستم بود ولی روش ما با نرمی و مهربانی و متانت و نگهداری و حسن معاشرت و پاکدامنی و کوشش است. پس کاری کنید که مردم به دین شما و مسلکی که دارید رغبت پیدا کنند.
فلا تخرقوا بهم. اما علمت ان اماره بني اميه كانت بالسيف و العسف و الجور، و ان امارتنا بالرفق و التالف و الوقار و التقيه و حسن الخلطه و الورع و الاجتهاد؛ فرغبوا الناس في دينكم و فيما انتم فيه
(الخصال، ج 2، ص 354)
بطور مشابه می فرمایند:
آيا ندانستي كه حكومت بني اميه با شمشير و خشونت و ستم بود و رهبري و امامت ما با مدارا و الفت و آرامش و سر نگهداري و رفتار خوب و احتياط و تلاش و گفتگو است . پس مردم را به دين و مرام خود با اين روشها جذب و علاقه مند كنيد.
أما علمت أنّ امارة بنی أمیة کانت بالسیف و العسف و الجور و أنّ إمامتنا بالرفق و التألّف و الوقار و التقیة و حسن الخلطة و الورع و الاجتهاد، فرغّبوا الناس فی دینکم و فی ما أنتم فیه»
۱ وسائل الشّیعة، ج۶، ص۴۶۱، باب ۲۴، ح۶٫
۲ پیشین، ص۴۶۰، ح۳٫
۳ پیشین، ج۱۱، ص۴۶۰، باب ۲۴، ح۲٫
در خطبه 27 نهج البلاغه امیرالمومنین خطاب به مردم کوفه می گوید:
به خدا سوگند شما در خانه ها فراوان، و زیر پرچم های میدان نبرد اندکید و من می دانم که چگونه باید شما را اصلاح و کجی های شما را راست کرد؛ اما اصلاح شما را با فاسد کردن روح خویش جایز نمی دانم.
در جای دیگری امیرالمومنین در اوصاف مردم کوفه می گویند:
لقد علمت انه لا يصلحكم الا السیف و لكن ما انا به مفسد نفسي لا صلاح الآخرين
به تحقيق دانستم كه شما مردم كوفه به راه راست نميشويد مگر با شمشیر (كنايه از فضاي رعب و وحشت) ولكن من خودم را فاسد نميكنم براي اصلاح ديگران.
ایشان از رفتار کوفیان شکوه می کند، همانگونه که حاکمان پس از او مردمان کوفه را با زور و شمشیر مجبور به اطاعت کردند.
توجه کردن به رای و نظر مردم در نظر علی علیه السلام تا آنجا بود که وقتی که آنان تمایلی به جنگ نداشتند فرمود: «شما زنده ماندن را دوست دارید، و من نمی توانم شما را به راهی که دوست ندارید، مجبور کنم.» «قد احببتم البقاء و لیس لی ان احملکم علی ماتکرهون.»(نهج البلاغه،خ۲۱۸)
همین روش را امام مجتبی(ع) نیز به کاربردند و چون اکثریت مردم جنگ را نخواستند، آن حضرت فرمود: «می بینم که اکثر شما ازجنگ روی گردانید و من بر این باور نیستم چیزی را که از آن کراهت دارید بر شما تحمیل کنم» (اخبار الطوال۲۱۷) و لذا قدرت را واگذاشت و حاضر نشد برای حفظ قدرت چیزی را بر مردم تحمیل کند.