و در کتاب عیون اخبار الرضا ، و تفسیر عیاشی، از بزنطی روایت شده که گفت: از حضرت رضا (ع) شنیدم، می فرمود: مردی از بنی اسرائیل یکی از بستگان خود را بکشت، و جسد او را برداشته در سر راه وارسته ترین اسباط بنی اسرائیل انداخت، و بعد خودش بخونخواهی او برخاست.
بموسی (ع) گفتند: که سبط آل فلان، فلانی را کشته اند، خبر بده ببینیم چه کسی او را کشته؟ موسی (ع) فرمود: بقره ای برایم بیاورید، تا بگویم: آن شخص کیست، گفتند: مگر ما را مسخره کرده ای؟ فرمود: پناه می برم بخدا از این که از جاهلان باشم، و اگر بنی اسرائیل از میان همه گاوها، یک گاو آورده بودند، کافی بود، و لکن خودشان بر خود سخت گرفتند، و آنقدر از خصوصیات آن گاو پرسیدند، که دائره آنرا بر خود تنگ کردند، خدا هم بر آنان تنگ گرفت .( عیون اخبار الرضا ج 2 ص 13 ح 31 و تفسیر عیاشی ج 1 ص 46 ح 57)
پیامبر فرمود «یکون فی هذا الامة کل ما کان فی الامم السالفة حذو النعل بالنعل و القذة بالقذة» یعنی هر چه در امتهای گذشته بوده در این امت نیز خواهد بود. بسان جفت بودن نعل به نعل و گوش به گوش.
این حدیث در صحیح بخاری از پیامبر آمده است که «لتتبعن سنن من قبلکم شبرا بشبر، وذراعا بذراع، حتی لو سلکوا جحر ضب لسلکتموه» یعنی یقیناً راه وروش امتهای گذشته را وجب به وجب وآرنج به آرنج خواهید پیمود تا جایی که اگر آنها به سوراخ سوسماری داخل شدند و شما نیز همان راه را خواهید پیمود.
فردی به نام سدیر از امام صادق نقل شده کرده است که فرمودند «إن للقائم منا غیبة یطول أمدها، فقلت له: یا ابن رسول الله ولم ذلک؟ قال: لان الله عزوجل أبی إلا أن تجری فیه سنن الانبیا فی غیباتهم، وإنه لابد له یا سدیر من استیفاء مدد غیباتهم، قال الله تعالی: «لترکبن طبقا عن طبق» أی سنن من کان قبلکم»
یعنی همانا قائم ما غیبتی دارد که طولانی خواهد شد، [راوی میگوید:] به امام عرض کردم: ای فرزند رسول خدا چرا چنین خواهد شد؟ فرمود: چون خداوند عزوجل اراده کرده که سنتهای أنبیاء علیهم السلام در غیبتهایشان، دربارهء آن حضرت جاری شود. ای سریر [خطاب به راوی] چارهای نیست و باید غیبت او به اندازه غیبت همهء انبیا طول بکشد، خداوند متعال فرموده است: (لترکبن طبقا عن طبق) (سوار میشوید طبقهای پس از طبقهء دیگر) یعنی سنتهای کسانی که پیش از شما بوده اند.
و از «جامع الاُصول» در آنچه از كتب صحاح استخراج كرده است و از صحيح ترمذى از رسول أكرم صلى الله عليه و آله روايت است كه فرمود: وَ الّذِي نَفْسِى بِيَدهِ لَتَرْكَبُنّ سُنَنَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُم. «سوگند به آن خدائى كه جان من در دست اوست هر آينه شما مرتكب تمام سنّتها و عادات و افعال شنيعه آنان كه قبل از شما بودند خواهيد شد!»و در روايت رَزين2 اين عبارت نيز به دنبال آن آمده است: حَذْوَ النّعْلِ بِالنّعْلِ وَ الْقُذّةِ بِالْقُذّةِ، حَتّى إنْ كَانَ فِيهِمْ مَنْ أَتَى امّهُ يَكُونُ فِيكُمْ فَلَا أدْرى أَ تَعْبُدُونَ الْعِجْلَ أمْ لَا؟! عيناً و طبقاً با كارهاى آنان بدون هيچ تفاوت، حتّى اگر در ميان آنان كسى باشد كه با مادرش جمع شود، در ميان شما هم خواهد بود، پس من نمىدانم آيا گوساله را هم مىپرستيد يا نه؟!
بنابراین امت اسلام هم دچار فتنه هایی که امت های پیشین گردیده اند هم بطور مشابه مبتلا می گردد. یکی از درس های اخلاقی داستان گاو بنی اسرائیل آن است که بدلیل سوالات بیش از حد و وارد شدن به جزئیات موجب شد که خداوند بر آنان سخت گیرد و در نتیجه به سختی افتادند.
اهالی قم از زمان ائمه یکی از مراکز شیعیان محسوب می گردید، اما راه برای آنان نسبت به محل اقامت ائمه بسیار دور بود. در هنگام زیست امام هفتم به بعد، فرقه های اسلامی کثرت گرفته بودند، بعضی معتقد به ختم امامت بودند، بعضی افراد دیگری را امام می دانستند. لذا معمولا وقتی فردی حامل پول یا سوال عده ای از شیعیان به محل اقامت ائمه می رسیدند، از معیارهای برای سنجش صحت اینکه امام، عالم به دین و عادل، و یا علم غیب دارد، استفاده می نمودند.
در زمان غیبت، نامه به دست نایبان می دادند تا امام زمان پاسخ دهد. شیعیان قم، با هدف ازمودن، نامه حاوی سوالات پیچیده و جزئیات به نایبان تحویل می دادند.
نتیجه این فرآیند، آن شد که بخش قابل توجهی از احکام فقهی امروز، مَثَل گاو بنی اسرائیل و وارد شدن به جزئیاتی هست که نیازی نیست به آن ها پرداخته شود. باعث شده است که به هنگام عمل به تمام احکام فقهی، در حالت سختی و دشواری باشیم.